5 Sai Lầm Thường Gặp Khi Vận Hành Xe Nâng Hạng Nặng

5 Sai Lầm Thường Gặp Khi Vận Hành Xe Nâng Hạng Nặng Và Cách Phòng Tránh

Giới thiệu

Xe nâng hạng nặng là thiết bị chuyên dụng được chế tạo nhằm nâng hạ và di chuyển những khối hàng có trọng lượng cực lớn — có thể lên đến vài tấn — trong các môi trường làm việc khắc nghiệt như công trình xây dựng, kho bãi hay nhà máy sản xuất.
Những dòng xe này đảm nhiệm những nhiệm vụ mà xe nâng thông thường không thể đáp ứng, góp phần nâng cao năng suất, đảm bảo an toàn và duy trì tiến độ công việc.

Tuy nhiên, việc vận hành xe nâng hạng nặng không chỉ yêu cầu sức mạnh của thiết bị, mà còn cần tay nghề, sự tập trung và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn. Một sai sót nhỏ trong quá trình điều khiển cũng có thể dẫn đến tai nạn nghiêm trọng, hư hỏng thiết bị và thiệt hại về năng suất.

Sai lầm #1: Vượt quá tải trọng cho phép

Một trong những lỗi nguy hiểm nhất khi sử dụng xe nâng hạng nặng là nâng vượt tải trọng định mức. Hành động này không chỉ gây áp lực lớn lên hệ thống thủy lực và khung xe, mà còn làm tăng nguy cơ lật xe, đặc biệt khi nâng hàng cao hoặc hàng hóa bị lệch trọng tâm.

Mỗi xe nâng đều có giới hạn tải trọng do nhà sản xuất quy định, được ghi rõ trên bảng thông số kỹ thuật (data plate). Người vận hành phải tuyệt đối tuân thủ thông tin này để đảm bảo an toàn.

Tải trọng thực tế của xe còn phụ thuộc vào vị trí tâm tải (load center) – thông thường là khoảng 24 inch (61 cm) tính từ khung nâng. Nếu hàng hóa đặt quá xa phía trước hoặc không cân bằng, trọng tâm xe sẽ bị lệch, gây mất ổn định.

✅ Giải pháp:

Kiểm tra kỹ bảng tải trọng trước khi vận hành.
Sắp xếp hàng hóa đều trọng lượng và chắc chắn trước khi nâng.
Không bao giờ vượt quá tải trọng cho phép – điều này không chỉ bảo vệ thiết bị, mà còn bảo vệ an toàn cho người vận hành.

Sai lầm #2: Tầm nhìn hạn chế và không xử lý điểm mù

Khi điều khiển xe nâng hạng nặng trong không gian hẹp hoặc đông người, tầm nhìn bị che khuất là nguyên nhân phổ biến gây ra va chạm. Hàng hóa có kích thước lớn hoặc chất cao thường chắn tầm nhìn phía trước, khiến người lái không nhận thấy người đi bộ, xe cộ hoặc vật cản.

Lỗi phổ biến nhất là vẫn tiến tới khi không nhìn rõ đường, thay vì di chuyển lùi. Bên cạnh đó, việc không sử dụng gương, camera hoặc cảm biến cảnh báo cũng khiến nguy cơ tai nạn tăng cao.

✅ Giải pháp:

Lùi xe khi hàng hóa cản trở tầm nhìn phía trước.
Sử dụng người hỗ trợ (spotter) trong khu vực phức tạp.
Thường xuyên quan sát gương và camera để nắm bắt tình hình xung quanh.

Sai lầm #3: Bỏ qua bước kiểm tra trước ca làm việc

Nhiều người vận hành không kiểm tra xe trước khi bắt đầu công việc, dẫn đến các rủi ro khó lường. Theo quy định của OSHA (Cục Quản lý An toàn Lao động Hoa Kỳ), xe nâng cần được kiểm tra hằng ngày để phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật hoặc hư hỏng cơ học.

Việc kiểm tra chỉ mất vài phút nhưng giúp phát hiện các vấn đề quan trọng như:

Hệ thống phanh, lốp, thủy lực, càng nâng, khung nâng.
Các dấu hiệu rò rỉ dầu, phanh yếu, lốp mòn hoặc càng bị cong vênh.

✅ Giải pháp:

Kiểm tra kỹ lưỡng trước mỗi ca làm việc.
Ngừng vận hành ngay nếu phát hiện lỗi và báo kỹ thuật sửa chữa.
Duy trì thói quen kiểm tra định kỳ để đảm bảo an toàn và kéo dài tuổi thọ xe.

Sai lầm #4: Lái xe quá tốc độ hoặc thao tác nguy hiểm

Vận hành xe nâng với tốc độ cao, rẽ gấp hoặc phanh gấp đều có thể khiến xe mất ổn định, đặc biệt khi đang chở hàng nặng.

Mặc dù OSHA không đưa ra giới hạn tốc độ cụ thể, nhưng tiêu chuẩn ngành khuyến nghị:

Dưới 13 km/h (≈ 8 mph) trong khu vực làm việc thông thường.
Khoảng 5 km/h (≈ 3 mph) ở khu vực có nhiều người qua lại.

Một số nhà máy còn giới hạn tốc độ nghiêm ngặt hơn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

✅ Giải pháp:

Giảm tốc độ khi vào cua, gần người hoặc vật cản.
Tránh thao tác đột ngột như phanh gấp hoặc tăng tốc nhanh.
Điều chỉnh tốc độ phù hợp với địa hình và điều kiện môi trường.

Sai lầm #5: Thiếu đào tạo và chứng chỉ vận hành

Theo thống kê, 25% tai nạn xe nâng xảy ra do người điều khiển chưa qua đào tạo đúng chuẩn. Một số doanh nghiệp vẫn cho phép nhân viên chưa có chứng chỉ điều khiển xe — đây là vi phạm nghiêm trọng và tiềm ẩn nguy cơ lớn.

Quy định của OSHA yêu cầu người vận hành phải hoàn thành:

Khóa học lý thuyết trong lớp.
Thực hành vận hành trực tiếp.
Đánh giá năng lực tại hiện trường.

Đặc biệt, với xe nâng công suất lớn, việc đào tạo chuyên sâu và cấp chứng chỉ hợp lệ là bắt buộc. Ngoài ra, người vận hành cần được đào tạo lại định kỳ 3 năm/lần hoặc ngay khi xảy ra sự cố.

✅ Giải pháp:

Chỉ cho phép người có chứng chỉ hợp lệ vận hành xe.
Tổ chức huấn luyện và bồi dưỡng định kỳ cho nhân viên.
Đảm bảo người vận hành hiểu rõ dòng xe, tải trọng và môi trường làm việc.

Tầm nhìn kém, quá tải, tốc độ cao, bỏ qua kiểm tra hay thiếu đào tạo — tất cả đều là những nguyên nhân chính gây ra tai nạn xe nâng và thiệt hại lớn cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, an toàn không chỉ đến từ người vận hành mà còn đến từ chính thiết kế của xe nâng.
Tại HELI, chúng tôi luôn hướng tới việc phát triển các dòng xe nâng hạng nặng chất lượng cao, được tối ưu về hiệu suất, an toàn và công thái học.

Xe nâng HELI được trang bị:

Tầm nhìn rộng, giảm điểm mù khi làm việc.
Hệ thống điều khiển thông minh, phản ứng linh hoạt.
Khoang lái thoải mái, giúp người vận hành tự tin và an tâm trong suốt ca làm việc.

Với CHL, an toàn và hiệu quả luôn song hành, giúp doanh nghiệp vận hành ổn định và bền vững hơn.